TL;DR
-
Alkoholizm to przewlekła choroba psychiczna i fizyczna, często wypierana przez osoby uzależnione, mimo wyraźnych objawów zaburzających życie codzienne.
-
Typowe zachowania alkoholika obejmują agresję, zaniedbywanie obowiązków, zaprzeczanie problemowi, występowanie zespołu abstynencyjnego oraz trudności z utrzymaniem trzeźwości.
-
Alkoholizm rozwija się etapami – od fazy ostrzegawczej po krytyczną, w której życie osoby uzależnionej kręci się wyłącznie wokół alkoholu.
-
Choroba wpływa negatywnie na zdrowie (wątroba, serce, układ nerwowy) i relacje społeczne, prowadząc do izolacji, manipulacji i utraty kontroli nad emocjami.
-
Rodzina często nieświadomie wspiera uzależnienie, dostosowując się do rytmu życia alkoholika lub próbując go kontrolować, co wzmacnia mechanizmy obronne uzależnionego.
-
Pomoc dla alkoholika polega na uświadomieniu choroby, terapii psychologicznej (np. poznawczo-behawioralnej), oraz aktywnym udziale rodziny, także poprzez terapię współuzależnień.
-
Kluczowe jest nieprzejmowanie odpowiedzialności za zachowania alkoholika i zachęcanie go do leczenia poprzez konfrontację z konsekwencjami nałogu.
Rozumienie alkoholizmu: Co to jest i jakie są jego symptomy?
Alkoholizm, inaczej choroba alkoholowa, to poważne i przewlekłe zaburzenie, które zaniedbywać może wielu aspektów życia osoby uzależnionej. Typowe zachowania alkoholika często są bagatelizowane, pomimo iż są one ostrzegawczym sygnałem, że piciem alkoholu mogą występować poważne problemy. Alkoholik często zaprzecza problemowi, nawet kiedy jest pod wpływem alkoholu, co zdecydowanie utrudnia proces leczenia alkoholizmu.
Typowe zachowania alkoholika
Choć każda osoba uzależniona jest inna, istnieją pewne typowe zachowania alkoholika, które mogą wskazać na problem z alkoholem. Wśród nich są m.in. agresja, częste awantury, zaniedbywanie obowiązków, problemy z utrzymaniem trzeźwości, czy występowanie zespołu abstynencyjnego.
Fazy alkoholizmu: Od fazy ostrzegawczej do dazy krytycznej
Alkoholizm rozwija się stopniowo, przechodząc przez różne fazy, które charakteryzują się specyficznymi zachowaniami. Faza ostrzegawcza często obejmuje zaprzeczanie problemu i bagatelizowanie picia alkoholu. Faza krytyczna jest zazwyczaj okresem, w którym osoba uzależniona nie jest w stanie utrzymać trzeźwości i jej życie zaczyna kręcić się wyłącznie wokół alkoholu.
Wpływ alkoholizmu na zachowanie i zdrowie alkoholika
Alkoholizm ma ogromny wpływ na zachowanie i zdrowie alkoholika. Pijący mogą stać się agresywni, rozdrażnieni, a ich zdolność do racjonalnego myślenia może zostać poważnie zaburzona. Osoby uzależnione od alkoholu często zaniedbują swoje zdrowie, co może prowadzić do licznych problemów zdrowotnych, w tym do chorób wątroby, serca i układu nerwowego.
Jak pomóc osobie uzależnionej z problemem alkoholowym?
Leczenie alkoholizmu jest skomplikowane, ale możliwe. Ważne jest, aby osoba uzależniona zrozumiała, że ma problem i zdecydowała się na zmianę. Terapie skoncentrowane na zmianie zachowań, takie jak terapia poznawczo-behawioralna, mogą pomóc alkoholikom poradzić sobie z głodem alkoholowym i innymi wyzwaniami związanymi z trzeźwością.
Alkoholizm w rodzinie – zachowania domowników
Dla osoby postronnej trudno dostrzec problem alkoholowy w danej rodzinie. Powodem tego jest przede wszystkim zachowanie domowników. Partnerzy alkoholików, a także dzieci boją się wspominać o uzależnieniu. Wstydzą się, że model rodziny jest zaburzony i życie codziennie nie wygląda tak, jak powinno. Każdy zaczyna się dostosowywać do trybu alkoholika. Wygląda to inaczej ze względu na stan osoby uzależnionej: ciąg lub trzeźwość.
Planując wszystkie działania w zgodzie z tym, czego według nich potrzebuje alkoholik, daje niemą zgodę na trwanie w uzależnieniu. Nałogowiec nie odczuwa wtedy konsekwencji ani strat w związku z chorobą alkoholową. Pełną odpowiedzialność przejmuje rodzina, szukając wymówek usprawiedliwiających picie. Nadużywanie alkoholu staje się najważniejszym elementem życia. Niekiedy domownicy wybierają inną strategię i skupiają się na tym, aby uniemożliwić alkoholikowi picie. Silne emocje i zaburzone uczucia, strach i lęk przysłaniają logiczność oraz racjonalność myśli.

Zachowanie alkoholika wobec rodziny
Choroba alkoholowa wpływa negatywnie na domowników. Jakie jest natomiast zachowanie alkoholika wobec rodziny? Zależy od fazy alkoholizmu i decyzji najbliższych. Jeśli ktoś próbuje kontrolować częstotliwość picia i ilość spożywanego alkoholu można spodziewać się agresji oraz niechęci ze strony alkoholika. Racjonalne i trzeźwe myślenie nie jest możliwe, dlatego często dochodzi do wybuchów gniewu oraz manipulacji alkoholika.
Osoby uzależnione głównie żyją w wyparciu. Szukają winnych wśród bliskich osób (najczęściej partnerów) lub wskazują na przeszłe i teraźniejsze wydarzenia. Picie nie wydaje się dla nich niczym nadzwyczajnym, a jedynie czynnością, która pomaga w codziennym życiu. Nie zauważają jednak, że w pewnym momencie ilość wypijanego alkoholu zaczyna wzrastać i życie bez niego nie jest już możliwe.
Stale zaprzeczają problemowi oraz bagatelizują wszelkie objawy. Co sprawia, że alkoholik chce rozpocząć leczenie? Świadomość, że alkoholizm to choroba. Pomaga również odczucie strat wywołanych przez picie.
Rodzina alkoholika – jak należy reagować?
Alkoholik musi brać odpowiedzialność za swoje czyny i jednocześnie mieć możliwość poprawy. Dostosowanie się do trybu życia osoby uzależnionej umacnia ją tylko w przekonaniu, że nie ma powodów do zmian. Istotna jest świadomość konsekwencji i następstw alkoholizmu. Jeśli są one zauważalne, a rodzina przestaje interesować się zachowaniem alkoholika, może to być sygnał.
Osoba uzależniona powinna sama zdecydować o swoim losie i zacząć terapię. W tej sytuacji wsparcie rodziny jest bardzo potrzebne, ale trzeba się przed tym bronić w momencie, gdy uzależnienie postępuje. Nie łatwo to zrobić, dlatego wiele ośrodków oferuje terapię dla osób współuzależnionych, dzięki którym można się nauczyć prawidłowego reagowania na alkoholizm w domu.
Źródła:
Cierpiałkowska L., Ziarko M., Psychologia uzależnień – alkoholizm, http://m.publio.pl/files/samples/27/54/9b/48185/Psychologia_uzaleznien_alkoholizm_demo.pdf.