Suchy alkoholik – kto to?

Problem suchych alkoholików jest bardzo ważny, ponieważ istnieje powszechne przekonanie, że osoba, która przestała pić, osiągnęła sukces w walce z nałogiem. Jednak w rzeczywistości, choć alkohol został wyeliminowany, uzależnienie może nadal wpływać na codzienne życie. Osoby te często borykają się z emocjonalnymi i psychologicznymi skutkami uzależnienia, które mogą prowadzić do nowych problemów lub nawrotów. Terapia skupia się nie tylko na zaprzestaniu picia, ale także na leczeniu skutków uzależnienia, by uzależniony mógł żyć pełnią życia i nie wracała do dawnych mechanizmów ucieczki.

Na czym polega picie na sucho?

„Picie na sucho” to termin odnoszący się do sytuacji, w której osoba, chociaż przestała pić alkohol, wciąż doświadcza pragnienia, obsesyjnego myślenia o alkoholu lub angażuje się w działania, które są związane z uzależnieniem, mimo że nie sięga po napój. Jest to forma psychologicznego i emocjonalnego utrzymywania uzależnienia, nawet bez fizycznego kontaktu z używką. 

Osoba, która „pije na sucho”, może nieświadomie angażować się w czynności, które „żywią” jej nałóg takie jak picie napojów alkoholopodobnych, uczestniczenie w spotkaniach, które przypominają dawną rutynę picia czy utrzymywanie relacji z osobami, które nadal przyjmują alkohol.

Suchy alkoholizm, czyli uzależnienie bez picia

Mimo że osoba przestaje pić alkohol, nałóg może nadal oddziaływać na jej życie w inny sposób. Uzależnienie może przejawiać się w różnych formach, takich jak ciągła potrzeba kontrolowania swojego zachowania, trudności w radzeniu sobie z emocjami czy poczucie pustki. To, że alkoholik nie pije, nie oznacza, że uzależnienie zostało całkowicie pokonane. Może przybrać inne formy, które wciąż mają negatywny wpływ na życie.

Warto wiedzieć, że uzależnienie nie kończy się w momencie zaprzestania picia. Choć fizycznie alkohol nie jest już spożywany, psychiczne mechanizmy pozostają aktywne. Suchy alkoholik często zmaga się z silną potrzebą kontrolowania swojego zachowania lub unikania sytuacji, które mogą wywołać pragnienie picia. Przykładem może być:

• obsesyjne myślenie o alkoholu,
• uzależnienie od innych substancji (np. narkotyków, leków),
• zmiany w zachowaniach,
• niskie poczucie własnej wartości, które prowadzą do depresji i lęków.

To pokazuje, że uzależnienie to nie tylko kwestia zażywanej substancji, ale także mechanizmów psychicznych i emocjonalnych, które mogą się przejawiać w różnych formach, nawet po zaprzestaniu picia.

Typowe zachowanie i mechanizmy suchego alkoholika

Suchy alkoholik, mimo że przestał pić, często wykazuje szereg charakterystycznych zachowań, które są wynikiem jego uzależnienia. Choć zewnętrznie może wydawać się, że osoba ta przeszła przez proces trzeźwienia, jej psychika i emocje nadal mogą być pod wpływem mechanizmów uzależnienia. Oto niektóre z typowych cech zachowań:

• Picie napojów alkoholopodobnych – osoba, która przestała pić, może zastępować używkę napojami, które mają smak lub zapach przypominający alkohol, np. piwem bezalkoholowym. Choć fizycznie nie są to alkohole, mogą wywoływać u suchych alkoholików pragnienie picia i aktywować dawne schematy myślenia, co prowadzi do nawrotu uzależnienia.
• Utrzymywanie starych nawyków – suchy alkoholik może wracać do dawnych rytuałów związanych z piciem, takich jak przebywanie w określonych miejscach lub w obecności dawnych znajomych, którzy nadal piją. Nawet jeśli sama osoba nie spożywa alkoholu, pozostawanie w takich sytuacjach może aktywować nałogowe myślenie i pragnienie.
• Obsesyjne myślenie o alkoholu – nawet jeśli osoba nie sięga po alkohol, jej umysł może wciąż być pochłonięty myślami o piciu. Mogą to być myśli o sytuacjach, w których piła, o tym, jak alkohol wpływał na jej życie, a także o tym, co by się stało, gdyby znowu zaczęła pić.
• Podtrzymywanie nawyków uzależnionych od alkoholu – często suchy alkoholik może wciąż angażować się w inne formy uzależnienia, takie jak jedzenie, zakupy czy hazard, co pozwala mu zaspokoić potrzebę ucieczki od problemów i emocji, które kiedyś były maskowane alkoholem. „Zastępcze” uzależnienia mogą nadal trzymać osobę w stanie podobnym do picia na sucho.
• Unikanie konfrontacji z rzeczywistością – zamiast radzić sobie z problemami i emocjami, suchy alkoholik może unikać konfrontacji z trudnymi sytuacjami, co prowadzi do poszukiwania innych sposobów, by się z nimi uporać. W ten sposób osoba może wciąż unikać odpowiedzialności i rozwiązywania problemów, co jest charakterystyczne dla nałogowego zachowania.

Dlaczego suche picie jest niebezpieczne?

Choć suchy alkoholik nie pije, jego życie może być nadal głęboko zdominowane przez mechanizmy uzależnienia, co prowadzi do wielu problemów. 

• Stres i napięcie – suchy alkoholik może żyć w ciągłym napięciu, ponieważ alkohol, który wcześniej służył jako środek uspokajający, został zastąpiony innymi problemami emocjonalnymi, takimi jak lęki i depresja.
• Izolacja społeczna – osoba może unikać sytuacji towarzyskich, w których inni piją, przez co jej życie społeczne staje się ograniczone, a relacje z innymi stają się coraz trudniejsze.
• Obsesja na punkcie alkoholu – choć nie pije, suchy alkoholik może nadal obsesyjnie myśleć o alkoholu, co prowadzi do wewnętrznego konfliktu i napięcia psychicznego.

Suchość nie oznacza pełnej trzeźwości – osoba może nadal doświadczać skutków uzależnienia, które mają poważne konsekwencje zarówno psychiczne, jak i społeczne.

• Brak pełnego uzdrowienia – przerwanie picia nie oznacza zakończenia uzależnienia, jeśli osoba nie pracuje nad swoimi emocjami. Psychiczne uzależnienie wciąż może utrzymywać się i prowadzić do różnych problemów emocjonalnych.
• Zwiększone ryzyko nawrotu – problemy emocjonalne mogą prowadzić do nawrotu picia, zwłaszcza gdy osoba zmaga się z trudnymi sytuacjami życiowymi.
• Problemy zdrowotne związane z innymi nałogami – osoba może przenieść swoje uzależnienie na inne formy, takie jak jedzenie, papierosy, leki, co wpływa na jej zdrowie.
• Problemy w życiu osobistym – brak radzenia sobie z emocjami może prowadzić do zniszczonych relacji rodzinnych, zawodowych i osobistych.
• Obniżona jakość życia – choć nie pije, życie takiej osoby może być pełne napięć, depresji i trudności w codziennym funkcjonowaniu.

Zagrożenia w trzeźwieniu

Trzeźwienie to trudny i długotrwały proces, który wiąże się z wieloma wyzwaniami. Alkoholik, który przestaje pić, nie tylko musi poradzić sobie z fizycznym pragnieniem alkoholu, ale także z emocjonalnymi i psychologicznymi skutkami uzależnienia. Jednym z głównych zagrożeń jest przeniesienie uzależnienia na inne zachowania, takie jak jedzenie, zakupoholizm czy praca. Choć nie są one tak destrukcyjne jak alkohol, nadal mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i emocjonalnych.

W trakcie trzeźwienia osoba uzależniona zmaga się również z trudnościami w zarządzaniu emocjami, stresem i codziennymi problemami, które wcześniej tłumiła alkoholem. Brak odpowiedniego wsparcia – zarówno ze strony bliskich, jak i terapeutycznego – może prowadzić do nawrotu nałogu. Dlatego terapia i wsparcie są szczególnie ważne w procesie zdrowienia, pomagając radzić sobie z emocjami i wypracować korzystne strategie życiowe. Tylko dzięki tym narzędziom możliwe jest długotrwałe utrzymanie trzeźwości i unikanie pułapek uzależnienia.

Jak poradzić sobie z uzależnieniem?

Profesjonalna pomoc w walce z alkoholizmem to podstawa w procesie leczenia uzależnienia. Terapia pozwala nie tylko na fizyczne powstrzymanie się od picia, ale przede wszystkim na głęboką pracę nad emocjami, które stoją u podstaw nałogu. Specjaliści pomagają zrozumieć mechanizmy alkoholizmu, wspierają w rozwiązywaniu problemów emocjonalnych i uczą zdrowych sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi. Współpraca z terapeutą i grupami wsparcia w połączeniu z metodami leczenia medycznego, takimi jak detoks czy wszywka, daje szansę na trwałą trzeźwość i zdrowe funkcjonowanie w społeczeństwie. Bez odpowiedniego wsparcia i terapii proces zdrowienia może być znacznie trudniejszy i obarczony ryzykiem nawrotów.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: Jak zachować trzeźwość będąc alkoholikiem?

Bibliografia

1. Bahji, A., Crockford, D., & El-Guebaly, N. (2022). Neurobiology and symptomatology of post-acute alcohol withdrawal: A mixed-studies systematic review. Journal of Studies on Alcohol and Drugs, 83(4), 461–469, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35838422/
2. Flaherty, J. A., McGuire, H. T., & Gatski, R. L. (1955). The psychodynamics of the “dry drunk.” American Journal of Psychiatry, 112(6), 460–464. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/13275595/
3. Gogek, E. B. (1994). The dry drunk syndrome: Subtype of depression? American Journal of Psychiatry, 151(6), 947–948. https://cdspress.ca/wp-content/uploads/2022/07/Richard-J.-Rosenthal-1-1.pdf
4. Hendershot, C. S., Witkiewitz, K., George, W. H., & Marlatt, G. A. (2011). Relapse prevention for addictive behaviors. Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy, 6(1), 17. https://substanceabusepolicy.biomedcentral.com/articles/10.1186/1747-597X-6-17
5. McKay, J. R., & Hiller-Sturmhöfel, S. (2011). Treating alcoholism as a chronic disease: Approaches to long-term continuing care. Alcohol Research & Health, 33(4), 356–370.
6. Mellibruda, J. (1997). Psycho-bio-społeczna koncepcja uzależnienia od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania, 28, 277–306. https://www.termedia.pl/Obraz-siebie-pacjentow-uzaleznionych-od-alkoholu-uczestniczacych-w-podstawowym-i-zaawansowanym-programie-terapii-oraz-osob-nieuzaleznionych-badanie-wstepne,117,52274,1,0.html
7. Ranganatha, S. C. (1985). Dry drunk syndrome in alcoholics. Indian Journal of Psychological Medicine, 8(1), 26–28. https://scholarworks.waldenu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=18170&context=dissertations
8. Sinclair, D. L., Sussman, S., Savahl, S., Florence, M., Adams, S., & Vanderplasschen, W. (2021). Substitute addictions in persons with substance use disorders: A scoping review. Substance Use & Misuse, 56(5), 683–696. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33749518/
9. Sinha, R. (2011). New findings on biological factors predicting addiction relapse vulnerability. Current Psychiatry Reports, 13(5), 398–405. https://www.jci.org/articles/view/172883
10. Worden, M., & Rosallini, G. (1980). The dry drunk syndrome: A toximolecular interpretation. Orthomolecular Psychiatry, 9(1), 41–47. https://isom.ca/wp-content/uploads/2020/01/JOM_1980_09_1_07_The_Dry_Drunk_Syndrome_A_Toximolecular_Interpretation.pdf